موارد استفاده زهر زنبور عسل
زهر زنبور عسل ماده ای است که از زنبور عسل گرفته می شود .
این ماده به عنوان یک دارو برای درمان طبیعی انواع بیماری ها به کار می رود .
طرفداران آن ادعا می کنند که این زهر دامنه وسیعی از خواص دارویی را شامل می شود
از کاهش التهاب گرفته تا درمان بیماری های مزمن .
با این حال تحقیقات در برخی از این زمینه ها یا کم است یا نتایج متناقضی نشان داده است .
بنابراین بسیاری از این خواص هنوز قابل اثبات نیستند و در حد یک نظریه به آن اشاره می گردد .
این مقاله از وب سایت مدا موارد استفاده ، فواید و عوارض جانبی زهر زنبور عسل را مرور می کند .
موارد استفاده زهر زنبور عسل
زهر زنبور عسل چیست ؟
زهر زنبور عسل یک مایع بی رنگ و اسیدی است .
زنبورهای عسل وقتی احساس خطر می کنند ، این زهر را از طریق نیش خود دفع می کنند .
این ماده حاوی ترکیبات ضد التهابی از جمله آنزیم ها ، قندها ، مواد معدنی و اسیدهای آمینه است .
ملیتین – ترکیبی که از 26 اسید آمینه تشکیل شده است – حدود 50٪ از وزن خشک این زهر را شامل می شود .
در برخی مطالعات نشان داده شده که ملیتین دارای اثرات ضد ویروسی ، ضد باکتریایی و ضد سرطانی است .
گفته می شود این ماده در درجه اول باعث ایجاد درد در زمان نیش زدن زنبورهای عسل است .
زهر زنبور عسل همچنین حاوی پپتیدهای آپامین و آدولاپین است .
اگرچه موارد نامبرده به عنوان سم عمل می کنند ، اما نشان داده شده که دارای خواص ضد التهابی و تسکین دهنده درد هم هستند .
علاوه بر این زهر زنبور عسل حاوی فسفولیپاز A2 ، آنزیم و آلرژن است که باعث التهاب و آسیب سلول می شود .
با این وجود طبق برخی تحقیقات ، آنزیم ممکن است دارای اثرات ضد التهابی و محافظت از سیستم ایمنی بدن هم باشد .
همانطور که می بینید ، مواد موجود در زهر زنبور عسل برای سلامتی انسان ، هم اثرات مثبت دارد و هم اثرات منفی .
نکته مهم این است که در حالی که تحقیقات نشان می دهند
که برخی از ترکیبات موجود در این زهر ممکن است خواص مفیدی داشته باشند
اما اثرات قطعی هر یک از ترکیبات سازنده این زهر ناشناخته است .
زیرا در مورد بسیاری از این ترکیبات هنوز به اندازه کافی مطالعه نشده است .
این زهر چگونه استفاده می شود ؟
آپیتراپی یک روش درمانی جایگزین است که از محصولات زنبور عسل – از جمله زهر آنها – برای درمان و پیشگیری
از انواع بیماری ها ، درد و موارد دیگر استفاده می کند .
اگرچه اخیراً استفاده های درمانی از زهر زنبور عسل محبوبیت پیدا کرده است
اما باید گفت که از هزاران سال پیش ، از این ماده در طب سنتی استفاده می شده است .
از این زهر به روش های مختلفی استفاده می شود و به اشکال مختلفی موجود است .
به عنوان مثال این ماده به محصولاتی مانند عصاره ، مکمل ، مرطوب کننده و سرم اضافه می شود .
شما می توانید محصولات حاوی زهر زنبور عسل مانند
مرطوب کننده ها ، لوسیون ها و قرص های مکیدنی را به صورت آنلاین یا در فروشگاه های خاص خریداری کنید .
به علاوه تزریق زهر زنبور عسل می تواند در موارد خاص توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی انجام شود .
سرانجام از زهر زنبور عسل در طب سوزنی با استفاده از زنبور عسل زنده یا زنبور درمانی استفاده می شود .
زنبور درمانی ، یک روش درمانی است که در آن زنبورهای زنده بر روی پوست شما قرار می گیرند و نیشتان می زنند .
مزایای بالقوه نیش زنبور
در حالی که همه مزایای ادعایی زهر زنبور عسل توسط علم پشتیبانی نمی شود ، اما تحقیقات نشان داده اند
که این ماده دارای چندین خاصیت دارویی قدرتمند است .
این زهر دارای خواص ضد التهابی است
یکی از اثبات شده ترین فواید سم زنبور عسل ، اثرات ضد التهابی قدرتمند آن است .
نشان داده شده است که بسیاری از اجزای آن (به ویژه ملیتین که جزء اصلی آن است) التهاب را کاهش می دهد .
اگرچه ملیتین در صورت استفاده در دوزهای بالا می تواند باعث خارش ، درد و التهاب شود اما در مقادیر کم اثرات ضد التهابی مهمی دارد .
نشان داده شده است که ملیتین مسیرهای التهابی را سرکوب می کند و شاخص های التهابی را مانند
فاکتور نکروز تومور آلفا (TNF-α) و اینترلوکین 1 بتا (IL-1β) کاهش می دهد .
ممکن است این زهر علائم مرتبط با آرتروز را کاهش دهد
نشان داده شده است که اثرات ضد التهابی سم زنبور عسل
به ویژه برای کسانی که مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند ، مفید واقع می شود .
یک مطالعه 8 هفته ای بر روی 120 فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید نشان داده است
که طب سوزنی با زهر زنبور عسل ، که روزانه از 5 تا 15 نیش زنبور عسل استفاده می کند ،
اثرات تسکین دهنده ای را ایجاد می کند که شبیه به داروهای سنتی آرتریت روماتوئید مانند متوترکسات و سلکوکسیب است .
مطالعه دیگری بر روی 100 فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید نشان داده است
که ترکیب درمان زنبور عسل با داروهای سنتی مانند متوترکسات ، سولفاسالازین و ملوکسیکام ، در کاهش درد و تورم
مفصل موثرتر از درمان با داروهای سنتی به تنهایی است .
اگرچه این مطالعات امیدوار کننده هستند اما برای تأیید این اثرات به مطالعات با کیفیت بالاتری نیاز است .
ممکن است زهر زنبور عسل برای سلامت پوست مفید باشد
چندین شرکت مراقبت از پوست در جهان ، شروع به افزودن زهر زنبور عسل به محصولاتی مانند سرم و مرطوب کننده ها کرده اند .
این ماده ممکن است به چندین روش از جمله با کاهش التهاب ، ایجاد اثرات ضد باکتریایی و کاهش چین و چروک باعث سلامت پوست شود .
یک مطالعه 12 هفته ای بر روی 22 خانم نشان داد که استفاده از سرم صورت حاوی زهر زنبور عسل برای دو بار در روز،
به طور قابل توجهی عمق چین و چروک و تعداد کل چروک های پوستی را در مقایسه با دارونما کاهش می دهد .
مطالعه 6 هفته ای دیگری نشان داده است که 77٪ از شرکت کنندگان مبتلا به آکنه خفیف
تا متوسط که دو بار در روز از سرم حاوی زهر تصفیه شده زنبور استفاده کرده اند ، در مقایسه با دارونما بهبودهای قابل توجهی را تجربه کرده اند .
علاوه بر این ، مطالعات در لوله آزمایش نشان داده اند
که این زهر اثرات ضد باکتری و ضد التهابی قدرتمندی در برابر آکنه با منشاء باکتری های پروپونی ایجاد می کند .
زهر زنبور عسل ممکن است برای سلامتی سیستم ایمنی مفید باشد
نشان داده شده است که زهر زنبور عسل اثرات مفیدی بر عملکرد سلولهای ایمنی بدن
که مسئولیت پاسخ آلرژیک و التهابی را به عهده دارند ، می باشد .
شواهد حاصل از مطالعات بر روی حیوانات حاکی از آن است
که با زهر زنبور می توان التهاب و تقویت پاسخ ایمنی بدن را کاهش داد و در نتیجه علائم بیماری های خود ایمنی
مانند لوپوس ، آنسفالومیلیت و آرتریت روماتوئید را کم کرد .
مطالعات دیگر روی حیوانات نشان می دهد که درمان زهر زنبور عسل نیز ممکن است به درمان بیماری های آلرژیک مانند آسم کمک کند .
تصور می شود که زهر زنبور عسل تولید سلولهای T نظارتی یا Tregs را
که باعث مهار پاسخ های آلرژی زا و کاهش التهاب می شود ، افزایش می دهد .
اگرچه نتایج حاصل از این مطالعات امیدوار کننده است
اما اثرات قطعی درمان با زهر زنبور عسل در انسانهایی که آلرژی دارند ، هنوز هم ناشناخته است .
علاوه بر این ایمونوتراپی زهر که در آن تزریق زهر زنبور عسل توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی تجویز می شود ،
برای درمان افرادی که به نیش زنبور حساسیت شدید دارند ، به کار می رود .
تحقیقات نشان داده است که این روش درمانی بی خطر و موثر است و می تواند
در آینده احتمال بروز واکنش های جدی در برابر نیش زنبورهای عسل را کاهش دهد .
در واقع این روش درمانی برای کسانی که به این زهر حساسیت دارند ، توصیه می شود .
سایر مزایای بالقوه
اگرچه تحقیقات در این زمینه محدود است ، اما زهر زنبور عسل ممکن است دارای مزایای زیر باشد .
- برای کاهش علائم بیماری های عصبی :
- برخی تحقیقات نشان می دهد که درمان با زهر زنبور عسل ممکن است
به کاهش علائم مربوط به بیماری های عصبی از جمله بیماری پارکینسون کمک کند . - برای کاهش درد :
- در یک مطالعه نشان داده شده که استفاده از طب سوزنی زنبور عسل همراه با داروهای سنتی،
به طور قابل توجهی باعث کاهش درد و بهبود عملکرد در 54 بیمار مبتلا به کمر درد مزمن در مقایسه با گروه دارونما می شود . - ممکن است با بیماری لایم مبارزه کند :
- برخی تحقیقات نشان می دهد که زهر زنبور عسل و ماده ملیتین جدا شده از آن ، ممکن است
اثرات ضد میکروبی مهمی علیه باکتری بورلیا بورگدورفری که عامل بیماری لایم است ، داشته باشند .
با این حال برای اثبات این مورد، تحقیقات بیشتری لازم است .
اگرچه این مزایای بالقوه امیدوار کننده است ، اما برای تأیید آنها انجام تحقیقات بیشتری لازم است .
هشدارها و نکات منفی احتمالی استفاده از این زهر
در حالی که نشان داده شده است که زهر زنبور عسل چندین مزیت بالقوه دارد ، اما توجه به این نکته مهم است
که مطالعات پشتیبان برای اثبات این مزایا کافی نیستند .
در حقیقت بیشتر تحقیقات موجود، بر روی حیوانات یا در لوله های آزمایش انجام شده است .
بنابراین مشخص نیست که درمان با زهر زنبور عسل به عنوان یک درمان دارویی جایگزین چقدر
موثر است و همچنین آیا این زهر برای درمان بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید ، درد مزمن یا بیماری های خود ایمن
موثرتر از درمان های سنتی است یا خیر .
روش های خاصی از درمان با زهر زنبور عسل از جمله طب سوزنی می تواند
منجر به عوارضی مانند درد ، تورم و قرمزی شود .
بعلاوه درمان با زهر زنبور عسل با ایجاد آنافیلاکسی ، یک واکنش آلرژیک بالقوه تهدید کننده زندگی است
که می تواند تنفس را دشوار کند .
این مورد در افراد آلرژیک ، باعث عوارض جانبی جدی یا حتی مرگ می شود .
سایر عوارض جانبی جدی مرتبط با این روش درمانی که مستند شده اند ، عبارتند از :
نفس نفس زدن ، خستگی ، کاهش اشتها ، درد شدید ، افزایش احتمال خونریزی و استفراغ .
نکته قابل توجه این است که مروری بر 145 مطالعه انجام شده در مورد عوارض جانبی درمان زنبور عسل نشان داده است
که به طور متوسط 29٪ از افراد پس از درمان، عوارض جانبی – از خفیف تا شدید – را تجربه کرده اند .
علاوه بر این ، بررسی ها نشان داده اند که در مقایسه با تزریق سرم ، طب سوزنی زهر زنبور عسل
باعث بروز عوارض جانبی نامطلوب به میزان ناگهانی 261 درصد می شود .
در افراد مستعد ، استفاده از محصولات موضعی زهر زنبور عسل مانند سرم ها و مرطوب کننده ها نیز می تواند
واکنش های جانبی مانند خارش ، کهیر و قرمزی ایجاد کند .
بر اساس تحقیقات موجود ، به راحتی می توان گفت
که بروز واکنشهای جانبی – از خفیف تا کشنده – در هنگام استفاده از زهر زنبور عسل معمول است .
به همین دلیل هنگام استفاده از این محصولات یا روش های درمانی باید بسیار احتیاط کرد .
نکته پایانی
زهر زنبور عسل یک محصول طبیعی است که به دلیل داشتن فواید بالقوه متنوع برای سلامتی ، این روزها محبوبیت بیشتری پیدا کرده است .
مشخص شده است که این ماده دارای خواص ضد التهابی است .
ممکن است برای سلامتی پوست مفید باشد و احتمالاً می تواند
به درمان علائم مربوط به بیماری های مختلف مانند آرتریت روماتوئید و درد مزمن کمک کند .
با این حال استفاده از محصولات تولید شده از زهر زنبور عسل یا انجام زهر درمانی ، ممکن است عوارض جانبی جدی در پی داشته باشد .
بنابراین حتما جانب احتیاط را رعایت کنید و قبل از شروع این نوع درمان ، با یک پزشک متخصص آموزش دیده مشورت کنید .
منبع: healthline