جنگل عسل افسانه ای در ترکیه
در شمال شرقی ترکیه ، سنت های زنبورداری مردم قوم هِمشین ،
اقلیتی قومی که از ارمنستان نشأت گرفته اند ، هم در حال پیشرفت است و هم در معرض خطر از بین رفتن .
با شروع بیماری همه گیر کرونا و با به وجود آمدن محدودیت های سفر در سراسر جهان ،
ما یک سری جدید از پروژه ” جهان از نگاه دوربین ” را راه اندازی کردیم
که در آن عکاسان خبری به شما کمک می کنند تا شما
عملا به برخی از زیباترین و جذاب ترین مکانهای این سیاره سفر کنید .
شیوع کرونا و سفر مجازی به جنگل عسل افسانه ای در ترکیه
شهر کوچک کاملیهمسین در استان کوهستانی ریزه که در شمال شرقی ترکیه واقع گردیده است ،
حدود 16 کیلومتر با دریای سیاه فاصله دارد .
این شهر در امتداد ساحل رودخانه فیرتینا و در یکی از دره های شیب دار این استان
قرار دارد و یک نقطه اصلی دسترسی به کوه های احاطه کننده کاچار است .
این مکان همچنین محلی برای اجتماع مردم قوم هِمشین ، اقلیت قومی نشأت گرفته از ارمنستان است
که سنتی متمایز را حفظ می کنند : زنبورداری کندوی سیاه .
از بدو ورود این قوم به ریزه که به صدها سال پیش بر می گردد ،
مردم هِمشین در مناطق مختلف استان در نزدیکی شهر کاملیهمسین
و در روستاهای كوچكتر دورتر از كوه مستقر شده اند .
بسیاری از آنها بسته با درجه حرارت محیط ، محل سکونت خود را انتخاب می کنند .
آنها در ماه های خنک تر سال ، در روستاهایی زندگی می کنند
که ارتفاع آنها از 100 متر تا حدود 500 متر است و در گرمای تابستان
به خانه های خود که در فلات های مرتفع تر و در ارتفاع حدودی 2000 متر قرار دارند ، نقل مکان می کنند .
درختان جنگل عسل افسانه ای یا ” بال اورمانی ” ، که در دامنه های دره واقع شده اند ،
بر فراز شهرک های ساخته شده توسط انسان سر به فلک کشیده اند .
در میان شاه بلوط ها ، زیرفون ها و اقاقیاهایی که در آنجا رشد می کنند ،
درختان غان با ارزشی وجود دارد که طی چند نسل
و به منظور نگهداری از زنبورهای عسل استفاده شده است .
بالاتر از سطح جنگل و دور از دسترس هر خرس عاشق شیرینی ،
درختان غان میزبان کندوهای سیاه یا کاراکوان هستند .
این درختان در بین زنبورداران سراسر جهان شهرت زیادی دارند .
کندوهای سیاه که در قسمت هایی از کنده های توخالی ساخته شده اند ،
روی سکوهای کوچکی قرار دارند که در تنه و اندام درخت پناه گرفته اند .
برخلاف کندوهای مورد استفاده در زنبورداری مهاجرتی مدرن ،
این کندوها در تمام طول سال در همینجا باقی خواهند ماند .
کندوهای عسل در ابتدای تابستان تمیز می شوند و عسل تولید شده
توسط زنبورهای عسل قفقازی در پایان فصل جمع آوری می شود .
زندگی همشین ها
در گذشته ، طبق سنت این کندوها توسط مردان اداره می شدند و مسئولیت هر پنج کندو بر عهده یک مرد بود .
اما اکنون این رسم در حال تغییر است .
در حال حاضر شیوه های قدیمی زنبورداری به زنان هِمشین آموزش داده می شود ،
به این امید که آنها بتوانند نقشی اساسی در حفظ سنت های قوم خود داشته باشند .
یکی از این زنان به نام ” اوزلم ارول “، کندوها را مدیریت می کند .
وی مهارت های زنبورداری را که آموخته بود به سایرین هم عرضه کرد .
او همچنین در مورد آتلیه ” موی “، کارگاه شخصی اش صحبت کرد .
او در آنجا زنان صنعتگر محلی را برای ساخت وسایل خانه و پوشاک استخدام می کند
که اقتباس هایی مدرن از طرح های سنتی می گیرند .
تلاش های وی ارکانی کلیدی از جنبش اخیر برای حفاظت از فرهنگ هِمشین
در برابر تهدیدهای صنعت تهاجمی گردشگری است .
با ورود به کاملیهمسین ، این هجوم مشهود بود .
جاده های سنگفرش تک لاینه که به جنگل منتهی می شدند ،
با بزرگراه های بتونی دو لاینه که برای عبور کردن هزاران اتوبوس توریستی طراحی شده اند ، جایگزین شده است .
بازدید کنندگان به آنجا می آیند تا از آبشارهای خروشان لذت ببرند
و با زیپ لاینهایی که در اطراف دره احداث شده اند ، تفریح کنند .
ساخت این بزرگراه ها خاطر خانم ارول را مکدر کرده است .
وی معتقد است که این نوع گردشگری ، به هیچ شکل معنا داری با فرهنگ محلی هِمشین
همخوانی ندارد و سنتهای زنبورداری را که طی صدها سال
معنای زندگی اقوام مستقر در آنجا بوده است ، تهدید می کند .
البته به خطر افتادن و محو شدن احتمالی سنت ها در این منطقه دور افتاده از ترکیه ،
نمایانگر مسائل بسیار بزرگتری است .
در سراسر جهان ، فرهنگ اقلیت های قومی در برابر استراتژی های ژئوپلیتیک و توسعه اقتصادی
که در جهت استفاده مجدد از زمین و منابع برای اهداف سودآورتر هستند ، در معرض خطر قرار دارند .
همچنین صنعت در حال رشد جهانگردی می تواند خطری برای حیوانات هم به حساب آید .
با توجه به کاهش فعلی جمعیت جهانی زنبورها ، حفظ گونه های زنبورهای نگهداری شده
در اطراف کاملیهمسین برای حفظ تنوع زیستی بسیار مهم است .
ورود بزرگراه ها و جاذبه های گردشگری به این منطقه ،
خبر از نابودی احتمالی این زیستگاه در آینده ای نزدیک دارد .
زنبور عسل قفقازی دریای سیاه تنها یکی از انواع مختلفی است
که طیف گسترده ای از گونه های زنبورهای عسل را در ترکیه تشکیل می دهد .
هر یک از این گونه ها ، برای سلامت اکوسیستم های موجود در آن کشور ضروری است
و هر یک باید بتواند در برابر انواع بیماری ، تغییرات آب و هوا و بلایای طبیعی مقاومت کند .
در اینجا به یک نقطه مشترک بین مردم هِمشین و زنبورهای عسل محلی آنجا پی می بریم :
هر دو علیه همگن سازی مبارزه می کنند
یکی از آنها برای بقای فرهنگ خود می جنگد و دیگری تنها برای بقا .
منبعhttps://www.nytimes.com/2020/11/16/travel/turkey-honey-forest-bees.html